Afbeelding: Anneke Huisman & Johan Koppenol (1991). Daer compt de Lotery met trommels en trompetten! Loterijen in de Nederlanden tot 1726. Uitgeverij Verloren
1971: De Brauw gaat wettelijk regelen
De Volkskrant, 9 september 1971
Vooraf, bw
- De deelname aan het wetenschappelijk onderwijs groeit en groeit, de universiteiten kunnen het niet meer aan en nemen ieder zo hun eigen maatregelen: wachtlijsten, lotingen en kennelijk ook nog andere methoden. Dat levert een situatie op die lijkt op die voor het hoger beroepsonderwijs, met dit verschil dat voor het WO al die beperkende maatregelen onwettig zijn. De minster moet dus in actie komen, en niet alleen door universiteiten te verbieden met wachtlijsten etc. te werken, want hoe men het in Den Haag waarneemt is dat die grote toestroom van studenten een blijvend probleem op gaat leveren. Er moet dus nieuwe wetgeving komen. Dit alles speelt zich af nog voordat er een rechterlijke uitspraak komt met een verbod op wachtlijsten, in dit geval bij studies geneeskunde. Het rommelde natuurlijk al langer: Diepenhorst had in 1966 af een poging gedaan om tot een numerus fixus te komen, maar daar was de Kamer nog niet rijp voor. Ook in buitenlanden deed dezelfde problematiek zich voor.Groeiende deelname aan hoger onderwijs is geen nieuw probleem, en het zou inderdaad een blijvend probleem blijken. Ik schreef er met Jaap Dronkers een studie over, in 1993:
- Ben Wilbrink en Jaap Dronkers (1993). Dilemma’s bij groeiende deelname aan hoger onderwijs. Een verkennende studie. Nr. 17 in de reeks Achtergrondstudies Hoger onderwijs en Wetenschappelijk onderzoek van het Ministerie van Onderwijs en Wetenschappen, september 1993. ISBN 90 346 2869 8. zie hier Op die webpagina is ook recent onderzoek op dit groei-thema vermeld.
Opvallend is dat er wordt gesproken over toegang tot universiteiten en hogescholen, niet over toegang tot slechts bepaalde studies. De machtigingswetten in latere jaren hebben betrekking op specifieke studies die een door de overheid gesanctioneerde numerus fixus hebben. Maar nog vele jaren zal in de publieke discussie gesproken worden over de toegang tot ‘de universiteit’ die voor veel studenten afgesneden zou worden. Ten onrechte dus. Hoewel in dit artikel een opsomming wordt gegeven van studies in Utrecht en Amsterdam die capaciteitsproblemen hebben, waaruit de indruk kan ontstaan dat de hele universiteit aan het overkoken is. Niet dus.
- Zie ook
- Groenman, Sj. (28 september 1971). Overmacht rechtvaardigt studierem. Utrechts rector magnificus prof. Groenman antwoordt prof. Szirmai. NRC Handelsblad. Delpher
- Zie ook
- Sies Wiegersma (9 november 1971). Studentenstudentenstop per noodgeval verwijst naar achterdeuren. NRC Handelsblad. Wiegersma schrijft drie lange artikelen Voor mijn aantekeningen en transcripties zie blog
Volkskrant (9 september 1971). Studentenstop is onwettig. Minister waarschuwt alle universiteiten. Delpher
DEN HAAG, 9 sept. Lotingen, wachtlijsten en andere maatregelen die verscheidene faculteiten en subfaculteiten de laatste tijd hebben afgekondigd om de gevreesde overvloed van eerstejaarsstudenten te keren zijn onverenigbaar met de huidige wettelijke bepalingen en bovendien door het gebrek aan landelijke coördinatie onbillijk voor de individuele student.” Dit schrijft minister de Brauw (Wetenschappen) in een brief die alle universiteiten en hogescholen vandaag hebben ontvangen.
Regering komt snel zelf met regeling
Hij vraagt de universiteiten en hogescholen met klem “er niet aan te willen meewerken dat binnen uw instelling op een landelijk ongecoördineerde en niet op de wet gebaseerde wijze wordt vooruitgelopen op de aangekondigde wettelijke voorzieningen”. Uit het antwoord dat de minister gisteren gaf op vragen van het socialistische Kamerlid Masman, blijkt welke die maatregelen zijn: “Een zo spoedig mogelijk te treffen wettelijke voorziening tot tijdelijke regulering van de toelating van eindexaminandi” tot universiteiten en hogescholen.
De oorzaak van de capaciteitsmoeilijkheden ligt volgens minister De Brauw dieper dan incidentele knelpunten. Daarom zal de koers van het beleid niet worden gericht op incidentele maatregelen, maar op structurele veranderingen.
Fair schooling & assessment 