Numerus Fixus (NF) en toelating. Debat erover moet maar eens snoeihard worden gevoerd. Zoals:
1. De systematiek van ons onderwijsstelsel, in sterke tegenstelling tot dat in de VS, is dat examens vwo toelaatbaarheid geven tot universitair onderwijs.
2. Een NF maakt daar inbreuk op omdat dan per definitie niet iedereen die dat wil, zijn toelaatbaarheid gehonoreerd krijgt.
3. De NF effectueren door selectie, zoals dat sinds Bussemaker wettelijk is voorgeschreven, is een schending van de wet, van de systematiek, van het recht.
4. De enige aanvaardbare mogelijkheid, binnen de systematiek van het onderwijsstelsel en dus van de wet, is om het schaarse aantal plaatsen te verdelen onder de belangstellenden door loten met gelijke kansen. Moet ik dat nog uitleggen? Oké, ga ik doen.
5. Ik neem de NF voor geneeskunde als voorbeeld. Decanen en hoogleraren willen van de gelegenheid die de NF biedt, gebruik maken om de ‘besten’ uit de gegadigden te kunnen selecteren. Geef ze eens ongelijk, nietwaar? Toch moeten ze gestopt worden in deze hebzucht. Eens?
6. Immers, de NF is op zich al een inbreuk op de wettelijke systematiek dat het eindexamen vwo toelaatbaarheid geeft tot het wetenschappelijk onderwijs. Geneeskundigen willen DAARBOVENOP ook nog eens bepaalde gegadigden voorrang geven boven anderen. Dat is NOGMAALS een inbreuk.
7. Herkent u daar iets in? Waar staat in het recht geschreven (of ongeschreven) dat een NF óók recht op een bijzonder privilege geeft om gegadigden te selecteren op welke kwaliteiten dan ook? Een privilege, want andere opleidingen mogen niet selecteren-aan-de-poort.
8. Dit lijkt verdraaid veel op wat in het bestuursrecht ‘détournement de pouvoir’ heet, een bevoegdheid (om aantallen te reduceren tot dat van de NF) gebruiken voor een doel (rendement van de opleiding verbeteren) waartoe die bevoegdheid NIET is gegeven.
9. Als iets eruitziet als een eend, kwaakt als een eend, zich gedraagt als een eend, dan is het een eend. Toch?
10. Ergo, voor een NF selecteren op welke persoonlijke kwaliteiten dan ook, anders dan behaald hebben van een relevant examen, is een schending van het recht.
11. Probleempje: de wetgever heeft het behaagd om desalniettemin bij wet vast te leggen dat deze rechtsovertreders het recht mogen overtreden.
12. Ik ben geen jurist, maar het lijkt mij dat een zaak aanspannen tegen een afwijzende selectiebeslissing van een selecterende NF-opleiding een goede kans van slagen heeft.
13. Immers, de wetgever is inconsistent geweest, heeft reparatiewetgeving gemaakt die in strijd is met de wet die ons onderwijsstelsel regelt, waarin het behalen van het vwo-examen toelaatbaarheid geeft tot het wetenschappelijk onderwijs.
[Voor NF in het hbo: naar analogie].
Job, want vind jij hiervan? @JobCohen
Loten met gelijke kansen vormt geen verdere aantasting van die toelaatbaarheid dan strikt nodig is voor het effectueren van de NF.
Er zijn uiteraard meer argumenten voor loten dan alleen juridische. Literatuurbak: benwilbrink.nl/projecten/loten_nf.htm
Fair schooling & assessment 